شناسایی و رتبه‌بندی عوامل قومی مؤثر بر برند ملی با استفاده از فرایند آزمون کیو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی رشته علوم ارتباطات اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. sajadkordani@gmail.com

2 استادیار گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول). cyber.diplomacy@gmail.com

3 دانشیار گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. m-soltanifar@srbiau.ac.ir

چکیده

برندسازی ملی در هر کشوری به‌عنوان یک دارایی، شناسه و هویت از جایگاه قابل‌توجهی برخوردار است و بسیاری از کشورها، برای تحکیم موقعیت خود در صحنۀ جهانی بدان اهمیت می‌دهند. گروه‌های قومی نیز که بخشی از تاریخ، فرهنگ، هویت، رفتار و جمعیت کشور را شکل می‌دهند، در فرایند برندسازی ملی نقش‌آفرینی می‌کنند. از همین‌رو مقالۀ حاضر در چارچوب نظریۀ بازنمایی «ریچارد دایر» به بررسی تأثیر اقوام ایرانی بر برند ملی پرداخته است. با استفاده از روش کیو، الگوی ذهنی 57 نفر از متخصصان «امور فرهنگی و میراث کشور»، «توریسم»، «مناسبات اجتماعی»، «دولت»، «سرمایه‌گذاری و مهاجرت» و «صادرات» شناسایی و بر اساس جداول کیو مرتب‌سازی گردید. سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی الگوی ذهنی مشارکت‌کنندگان بر مبنای دو متغیر اقوام ایرانی و برند ملی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت که حاصل آن شناسایی 8 عامل برای اقوام ایرانی و 6 عامل برای برند ملی بوده است. نتایج حاصل از این مقاله نشان می‌دهد که هرکدام از ذهنیت‌های شناسایی‌شده، مفاهیم و ویژگی‌های متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند. همچنین یافته‌ها حاکی از آن است که میان برخی دیدگاه‌های شناسایی‌شده از متغیرهای اقوام ایرانی و برند ملی رابطه‌ای معنادار وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying and ranking the ethnic factors affecting the national brand using the Q test process

نویسندگان [English]

  • Sajad Kordani 1
  • Zahra Kharazi mohamadvandi Azar 2
  • Mohamad Soltanifar 3
1 Department of Social Communication Sciences, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. sajadkordani@gmail.com
2 Department of Social Communication Sciences, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. (Corresponding Author). cyber.diplomacy@gmail.com
3 Department of Social Communication Sciences, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. m-soltanifar@srbiau.ac.ir
چکیده [English]

As an asset and identifier, national branding has a significant place to strengthen the countries position on the world stage. Ethnic groups, which form a part of the country's history, culture, identity, behavior and population, play a role in the process of national branding. Therefore, within the framework of "Richard Dyer's" Representation Theory, I have investigated the impact of Iranian ethnic groups on the national branding process through this article. Using the Q method and tables, the thoughts and attitudes of 57 specialists in "Cultural Affairs and Heritage", "Tourism", "Social Relations", "Government", "Investment and Migration" and "Exports" were identified and sorted. Based of the Iranian ethnic groups and national brand, the thoughts and attitudes of the participants were analyzed through exploratory factor analysis method; This resulted in the discovery of 8 factors for Iranian ethnic groups and 6 factors for the national brand. The results indicate that each of the identified patterns has different concepts in comparison to one another; The findings also proves a significant relationship between some of the ethnic variables of Iranians their national brand.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Branding
  • National Brand
  • Iranian Ethnic Groups
  • National Image
  • National Identity

منابع و مأخذ

 
استفورد، گی و روی (1389). نظریه‌ها و مکاتب، ترجمۀ زهره رجبی، مرکز آموزش و پژوهش همشهری.
اسمیت، آنتونی‌دی (1383). «پارادایم‌های ناسیونالیسم»، ترجمۀ بختیار سجادی، گاهنامۀ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نویسا، شماره 1: 217-196.
حاجیانی، ابراهیم (1380). «الگوی سیاست قومی در ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شمارۀ 1 و 2: 138-119.
خدادادحسینی، سیدحمید و مهران رضوانی (1391). مدیریت جامع برند (مکاتب، ارزش‌گذاری و توسعه برند ملی). دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
خطیبی، حسین (1397). بررسی تأثیر رفتارهای ارتباطی ایرانیان در مؤلفه‌های شش‌گانه برند ملی (پایان‌نامه دکتری ارتباطات). دانشگاه علوم و تحقیقات: گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی، تهران، ایران.
خوشگویان‌فرد، علی‌رضا (1386). روش‌شناسی کیو. چاپ اول، تهران: انتشارات سروش.
صفری، علی و نوشین خیری (1397). «شناسایی الگوی ذهنی کارکنان به روش کیو»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، شماره 89: 118-91.
صفوی، سیدیحیی؛ عباس علی‌پور و جهانگیر حیدری (1395). «نقش اقوام در انسجام و تحکیم قدرت ملی»، فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، شماره 2: 157-131.
ظفرعبداله‌زاده، فواد؛ محمدرضا رسولی و طهمورث شیری (1400). «نقش رسانه‌های اجتماعی در آیندۀ هویت‌های قومی ایرانی». دوفصلنامۀ پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر. شماره 19: 346-321.
مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصحلت نظام (19/9/1392). اولین سیمنار تخصصی برند ملی با سخنرانی احمد روستا. تهران.
معصوم‌زاده، ابوالفضل؛ جعفر شمسی و ابوالقاسم ابراهیمی (1392). «تدوین راهبردهای برندسازی ملی در ایران». چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، شماره 16: 52 ـ 29.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1392). نظریه‌های رسانه؛ اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، انتشارات همشهری.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1387). رسانه‌ها و بازنمایی، دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
مومبینی، محمدعلی؛ علی ربانی‌خوراسگانی، وحید قاسمی و علی‌رضا زهیری (1400). «هویت ملی در جامعۀ ایران و چالش‌ها و مشکلات آن: مرور نظام‌مند مقاله‌های علمی-پژوهشی کمّی (1377-1398)». دوفصلنامۀ پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، شماره 19: 199-177.
نجم، سعید و محمد محمودی (1396). «شهرت ملی؛ مفاهیم، چالش‌ها و رویکردها». نشریه علمی - پژوهشی کاوش‌های مدیریت بازرگانی، شماره 18: 298-269.
وبستر، فرانک (1390). نظریه‌های جامعه اطلاعات، ترجمة اسماعیل قدیمی، موسسه انتشارات امیرکبیر.
Bloom consulting. (2014-2015). Country Brand Ranking: Tourism Edition. Madrid: Bloom Consulting Company.
Dinnie K. (2008). Nation branding, concepts, Issues, Practice. Oxford: Elsevier.
Fan, Ying. (2006). Branding the nation: what is being branded. Journal of Vacation Marketing, 12:1, 5-14.
Fan, Ying. (2010). Branding the nation: Towards a better understanding. Place brandinf and public diplomacy, 6: 97-103, May.
Fullerton, Jami. (2015). National branding and public diplomacy: The model of country concept. Annual Conference San Francisco Marriott Marquis Hotel – August 5.
Jaffe, E.D. and Nebenzahl, I.D. (2001). National image & Competitive Advantage: The Theory and Practice of Country-of-Origin Effect. Copenhagen Business School Press, Denmark.
Zeineddine, Cornelia. (2018). Branding European countries in the aftermath of important political transitions. Proceedings of the International Conference on Business Excellence 12(1):1059-1068.