پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد گروه امور فرهنگی، واحد شاهین شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهین‌شهر، ایران. (نویسنده مسئول)Zshafiee520@gmail.com

2 استادیارگروه امور فرهنگی، واحد شاهین شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهین شهر، ایران na.atrian@ gmail.com

10.22083/scsj.2023.384040.1091

چکیده

تقریباً تمام افراد در مرحله ­ای از زندگی خود (به‌خصوص در طول بلوغ یا میان‌سالی) نارضایتی­ هایی را نسبت به شکل یا جنبه ­ای از ظاهر خود تجربه می ­کنند. بااین‌وجود نگرانی یا نارضایتی مزمن در مورد ظاهر مسأله­ای کاملاً متفاوت از این نگرانی­های معمول و به شکل هشداردهنده‌ای در حال رایج شدن است. تعداد کاربران ایرانی اینستاگرام قابل توجه و نوجوانان بخش عمده­ای از این جمعیت را تشکیل می­ دهند. حال این سؤال به ذهن متبادر می ­شود که آیا رویارویی کاربران نوجوان ایرانی شبکۀ اجتماعی آنلاین اینستاگرام با تصاویر ایده‌آل زیبا و جذاب در این شبکه به ایجاد خودزشت‌انگاری می‌انجامد؟ در این پژوهش محقق با توجه به مسأله موردنظر تلاش می­ کند تا به بررسی این موضوع بپردازد که نوجوانان کاربر اینستاگرام چه تجربه‌ای از خودزشت‌انگاری دارند. جامعۀ آماری این پژوهش را دختران نوجوان 15-10 ساله اصفهان تشکیل دادند. مصاحبه‌‌ای به‌صورت تک‌تک با این دختران صورت گرفت و تجزیه‌وتحلیل این داده‌ها با استفاده از روش گراندد تئوری انجام شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد شرایط علی در این پژوهش عبارت‌اند از: کلیشه­های جنسیتی، مقایسه با دیگران، ابزار بودن بدن و چهره، تحقیر توسط دیگران. امروزه یکی از معیارهای ارزیابی فرد از خود، مقایسۀ بدن و ظاهر خود با دیگران است. شرایط زمینه‌ای در این پژوهش عبارت‌اند از: هنجارها و ارزش­های تغییریافته، بلوغ جسمانی، درونی کردن الگوهای رسانه. شرایط مداخله‌گر در این پژوهش عبارت‌اند از: شرایط خانوادگی، معرفی رسانه بدن ایدئال، حساسیت مربوط به طرد شدن ظاهر، رقابت با دیگران. راهبردها در این پژوهش عبارت‌اند از: عدم انزوای اجتماعی، کاهش کمال­گرایی نسبت به ظاهر، اعتماد به نفس. پیامدها در این پژوهش عبارت‌اند از: خودکم‌بینی، رفتارهای کاهنده یا جبرانی، شرمساری.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Phenomology Of Lived Experienced Users Of Self Ugliness Affected By Instagram

نویسندگان [English]

  • zahra shafiee 1
  • narges atrian 2
1 Master's degree, Department of Cultural Affairs, Shahinshahr Branch, Islamic Azad University, Shahinshahr, Iran. (Author) Zshafiee520@gmail.com
2 Assistant Professor, Department of Cultural Affairs, Shahin Shahr Branch, Islamic Azad University, Shahin Shahr, Iran na.atrian@ gmail.com
چکیده [English]

approximately all the people in the period of their life (esp puberty and middle age)have a dissatisfaction to their shap and appearance in this case there are worriness and chronic dissatisfaction about problematic appearance that s so different and hazardous and is prevailing. there are alot of instagram iranian users who are formed the main part of this popullation.now there is a question that s initiative now. if iranian instagram users face with instagram social media with attractive and beautiful photos lead self ugliness. in this project researcher according to intended problem tries to check this matter that iranian instagram user --what does he/she get from instagram? the statistic society of this search is formed by isfahani 10-15 year old girls. they did some interviews with these girls individually. and analysis were done by gerand theorical method. the reaserchers result show that excelelnt conditions are:gender stereotypes-comaring with each other-body and face being tools -humiliation by others . today one of the self evaluation is comapring body and appearance with others. background conditions are:norms and values that are changed --physical maturity--internaliazed media- interfering conditions are family conditions-introducing media for real body sensitivities of rejection of appearance-compiting with each other - the strategies are lack of social isolation reduction of perfectionism towards appearance-self steem- consequences are myopia itself compensatory behaviors -shame.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lived Experience
  • Self Ugliness
  • Instagram
  • Teenagers
  • Gerand Theory
منابع و مأخذ
 
آقایی، عاطفه و محسن خلیلی (1397). «تحلیل پدیدارشناسانه مدیری بدن در بین دختران و زنان جوان شهر تهران سال 1396». فصلنامه زن و مطالعات خانواده. شماره 41: 72-57.
ازکیا، مصطفی و رشید احمدرش (1399). روشهای تحقیق کیفی از نظریه تا عمل. جلد سوم. تهران: شرکت انتشارات کیهان.
استریناتی، دومینیک (1388). مقدمهای بر نظریههای فرهنگ عامه. ترجمۀ ثریا پاک نظر. نشر گام نو.
اکبرزاده جهرمی، سیدجمال‌الدین، سیدنورالدین رضوی‌زاده و محدثه شیخی (1398). «مطالعه موردی زنان منطقه یک وبیست تهران». فصلنامه علمی مطالعات رسانه‌های نوین. شماره 20: 79-37.
جواهری، فاطمه (1387). «بدن و دلالت‌های فرهنگی ـ اجتماعی آن». نامه‌پژوهش فرهنگی، شماره 11:‌80-37.
دستگیر سارا و جواد کریمی (1398). «رابطۀ بین هم‌آمیزی شناختی بدن، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی تصویر بدن با اختلال بدشکلی بدن ‌در دانش‌آموزان دختر». نشریه علوم پزشکی رازی. شماره 6:‌ 12- 1.
دیورینگ، سایمون دیورینگ (1382). مطالعات فرهنگی (مجموعه مقالات). ترجمۀ نیما ملک محمدی و شهریار وقفی پور، نشر تلخون.
ذوقی، محمدرضا، افسانه کرمی و صفدر نبی‌زاده (1397). «مقایسه اختلال تصویر تن، اختلال بدشکلی بدنی و گرایش به مد در افراد متقاضی و غیرمتقاضی جراحی زیبایی». فصلنامه علمی روان‌شناسی سلامت. شماره 2: 24-7.
ذکایی، محمد (1387). «جوانان، بدن و فرهنگ تناسب». فصلنامه تحقیقات فرهنگی. شماره 1: 141-117.
ذکایی، محمد (1396). جامعه‌شناسی جوانان ایران. نشر آگه.
ذکایی، محمد و مریم امن‌پور (1393). درآمدی بر تاریخ فرهنگ بدن در ایران. نشر تیسا.
رضایی، احمد؛ مینا اینانلو و محمد فکری (1389). «مدیریت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعی در بین دختران دانشگاه مازندران». فصلنامه علمی مطالعات راهبردی زنان. شماره 47: 170-141. 141.
سهراب‌زاده، مهران، محسن نیازی، اعظم نژادی و افرا هادی (1398). «شبکه‌های اجتماعی مجازی و شکل‌گیری تصویر ذهنی زنان از بدنشان». فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه. شماره 2: 240-217.
صالحی، مریم، سوران رجبی و یوسف دهقانی (1398). «پیش‌بینی اختلال بدریخت انگاری بدن بر اساس طرحواره‌های هیجانی، سبک‌های وابستگی و ویژگی‌های شخصیتی در افراد متقاضی جراحی زیبایی». فصلنامه علمی پژوهشی علوم روان‌شناختی. شماره 73: 87-73.
عزتی قادری، رزیتا و نادر جعفری هفت‌خوانی (1397). «بازنمایی فرهنگ بدن در مجلات عامه‌پسند زنان». فصلنامه علمی رسانه و فرهنگ. شماره 1: 225-221.
فراستخواه، مقصود (1400). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی (با تأکید بر نظریه بر پایه) گراند تئوری GTM. تهران: آگاه.
قاسمی، افسانه (1396). «مطالعه کیفی نگرش و ادراکات زنان از بدن با تأکید بر جراحی‌های زیبایی». نشریه جامعه‌شناسی کاربردی. شماره 4: 194-173.
کمال کوهی (1390). تبیین جامعه‌شناختی مدیریت بدن در میان زنان شهر تبریز. پایان‌نامه دکتری. دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه ادبیات و علوم انسانی.
گیدنز، آنتونی (1398). جامعه‌شناسی. ترجمۀ منوچهر صبوری. نشر نی.
لوبروتون، داوید (1398). جامعهشناسی بدن. ترجمۀ ناصر فکوهی. نشر ثالث.
مهری‌نژاد، سیدابوالقاسم، اعظم فرح بیجاری و مهسا نوروزی نرگسی (1395). «مقایسه سوگیری توجه و سبک‌های پردازش هیجانی دانشجویان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، اختلال بدریخت انگاری و غیر مبتلا». فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی. شماره 24: 114-94.
موحد، مجید و مریم حسینی (1389). «مطالعه عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با مدیریت چهره در میان دختران جوان». فصلنامه زن و جامعه. شماره 2:‌ 38-17.
ولادی، سعیده (1398). آسیب‌شناسی ادغام بانک‌ها و مؤسسات (قوامین، انصار، حکمت ایرانیان، موسسه مهر و موسسه اعتباری کوثر) و طراحی الگوی مطلوب اعتماد سازمانی در بانک سپه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی چرخ نیلوفری آذربایجان، گروه مدیریت.
 
Phillips, David (2012): Quality of life:Concept, policy and Practice Londan: Routledge Publications.