علی اکبر بقایی؛ عباسعلی قیومی؛ سیدرضا صالحی امیری
چکیده
در میان پدیدههای مختلف، فرهنگ و متعلقات آن، ازجمله محصولات و اقدامات فرهنگی، از اموری است که بهاندازه وسعت و شدت تأثیری که دارد، مهم تلقی نمیشود. گواه این مدعا، کمبود و درواقع، نبود مدلها و راهنماهای طراحی اقدامات و محصولات فرهنگی است. ازآنجاکه طراحی روششناسیها، روشها، تکنیکها و ابزارهای پشتیبان طراحی اقدامات فرهنگی، ...
بیشتر
در میان پدیدههای مختلف، فرهنگ و متعلقات آن، ازجمله محصولات و اقدامات فرهنگی، از اموری است که بهاندازه وسعت و شدت تأثیری که دارد، مهم تلقی نمیشود. گواه این مدعا، کمبود و درواقع، نبود مدلها و راهنماهای طراحی اقدامات و محصولات فرهنگی است. ازآنجاکه طراحی روششناسیها، روشها، تکنیکها و ابزارهای پشتیبان طراحی اقدامات فرهنگی، عمیقاً وابسته به مطالعات هستیشناسانه است، هدف این پژوهش، تولید ساختاری منسجم برای معرفی ارکان عملیات فرهنگی از بُعد هستیشناسی با رویکرد شبکهای تعریف گردید. این پژوهش، مبتنی بر رویکرد پژوهشی تحلیل محتوای کیفی با اتخاذ استراتژی تجزیهوترکیب انجام گردید. در عملیاتینمودن این استراتژی، برای مرحله گردآوری دادهها از روش کتابخانهای و مرور نظاممند، برای مرحله تجزیهوتحلیل و ترکیب دادهها، از روش فراترکیب، برای اجرای روش فراترکیب، از الگوی سندلوسکی و باروسو، برای طی پیادهسازی این الگو از تکنیک کدگذاری و برای پیادهسازی این تکنیک از ابزار نرمافزاری مکسکیودیای استفاده شده است. از بین مدلها، روشها و روششناسیهای بررسیشده، در مجموع، 10 گزینه برای انجام فراترکیب برگزیده شد. این پژوهش قائل است عملیات فرهنگی، صرفاً با اقدام سمت مجری به فرجام نمیرسد، بلکه تکمیل آن متوقف بر اقدام سمت مخاطب است. صورتبندی این نگاه با استفاده از استعاره نسج و بافت بدین گونه بیان میشود که هر عملیات فرهنگی، مانند تنیدن رشتهتارهای بهرهسازی در رشتهپودهای بهرهبرداری است و درنهایت آنچه حاصل میشود، عملیات فرهنگی بهمثابه بافتهای منسجم است. رشتهتارهای بهرهرسانی و رشتهپودهای بهرهبرداری مبتنی بر پنج وجه تعریفشده برای هر حرکت، شامل پنج رشته «رانه»، «عامل»، «کارمایه»، «عمل» و «پایانه» است.
فاطمه براتلو
چکیده
وفور داده و اطلاعات موضوعی در حوزۀ گردشگری از یکسو و اهمیت تفکر سیستمی نظاممند جهت دستیابی به مزیت رقابتیِ حاصل از گردشگری از سوی دیگر علت اصلی شکلگیری این تحقیق بوده و بر این اساس هدف تحقیق توصیفی ـ اکتشافی حاضر، ارائۀ الگوی شناخت توسعه گردشگری در ایران است. این مهم از طریق فرامطالعۀ یافتههای کیفی 187 رسالههای ...
بیشتر
وفور داده و اطلاعات موضوعی در حوزۀ گردشگری از یکسو و اهمیت تفکر سیستمی نظاممند جهت دستیابی به مزیت رقابتیِ حاصل از گردشگری از سوی دیگر علت اصلی شکلگیری این تحقیق بوده و بر این اساس هدف تحقیق توصیفی ـ اکتشافی حاضر، ارائۀ الگوی شناخت توسعه گردشگری در ایران است. این مهم از طریق فرامطالعۀ یافتههای کیفی 187 رسالههای دکتری چهار دهۀ اخیر پس از انقلاب اسلامی دنبال شده است. در عمل با استفاده از تحلیل محتوای کمی به توصیف ویژگیها و خصائص جامعه موردمطالعه پرداخته شد، سپس بهمنظور بازخوانی یافتههای کیفی رسالهها، روش فراترکیب به کار گرفته شد. با مطالعه اسنادی، کدهای مربوط به مؤلفههای تأثیرگذار بر توسعه گردشگری احصا و با بازخوانیهای مکرر و در رفت و برگشتهای استقرایی- قیاسی الگوی اولیه مفهومی بهدست آمد. از ابزار سیاهۀ وارسی و نیز «برنامه مهارتهای حیاتی ارزیابی» برای ارزیابی کیفی متون پژوهش بهکار گرفته شد. با استفاده از نرمافزار مکس کیودا مجموع مطالعات گردشگری در شش دسته یا مقوله شامل گردشگری شهری با بیشترین فراوانی (190 مورد)، گردشگری پزشکی (55 مورد)، گردشگری روستایی (41 مورد)، گردشگری ورزشی (36 مورد)، گردشگری مذهبی (9 مورد فراوانی) و گردشگری طبیعت (4 مورد) دستهبندی شد. همچنین ذیل این مقولهها به تفکیک 33 مورد در بعد عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری و نیز 26 مورد در بعد موانع بازدارنده و درنهایت هشت مضمون شامل مدیریت و برنامهریزی امور گردشگری، زیرساختهای فیزیکیِ مصنوع، زیرساختهای فرهنگی یا زیرساختهای رفتاریِ مربوط به حُسن تعامل انسانی، زیرساختهای اجتماعی و تأمینی، زیرساختهای حقوقی ـ قانونی، زیرساختهای طبیعی و تاریخی و زیرساختهای حرفهای الگویی از شناخت حکمرانی گردشگری و چگونگی مواجهه با مسائل آن را به دست میدهند. ضریب کاپا در «اسپیاساس» نسخه 24، به مقدار 71 درصد بهدستآمده و پایایی احراز شد. درنهایت در انتها محقق ایدۀ تعاطیِ اثربخش نظام دانایی و عقلانیت در عمل را در نظامی یکپارچه و شبکهوار به عنوان راهبردی مناسب برای دستیابی به الگوی شناخت گردشگری و حکمرانی مطلوب آن را پیشنهاد داده است.