تحولات آینده بحران هویت جوانان در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه کاشان meshkini.01@gmail.com

2 عضو هیئت‌ علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان (نویسنده مسئول) ms3102002@yahoo.com

3 عضو هیئت‌ علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان babaiefardm@gmail.com

4 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شاهد. ebhajiani@gmail.com

چکیده

هویت به‌مثابه مفهومی چندوجهی، متغیر و سیال، در وهلۀ اول پرسش از کیستی را می‌رساند و به باور بسیاری از صاحبنظران، موجب شناسایی افراد، گروه‌ها و فرهنگ و غیره از یکدیگر می‌شود. هویت دارای ابعاد متفاوتی است که مهم‌ترین بعد آن تعلق و تعهد می‌باشد. تعلق جنبه عاطفی و احساسی نسبت به کشور، دولت، اسلام، تمدن، خانواده، دوستان ...) و تعهد جنبه درگیری دارد، یعنی افراد نسبت به آن تعهدی که دارد، احساس وظیفه می‌کند. بحران هویت جوانان نیز به این موضوع اشاره دارد که در اثر تحولات نظام جهانی، دگرگونی و تحولات در زمینه‌های ساختاری، فرهنگی و ارتباطات و درعین‌حال به رسمیت شناخته نشدن از سوی دولتمردان، جوانان در تشخیص جایگاه خود در محیط پیرامونی، گروه و اجتماع خود دچار مشکل و تعارض شده‌اند؛ بنابراین سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که پیشران‌های کلیدی بر آینده بحران هویت جوانان چه عواملی هستند. در این پژوهش با استفاده از مصاحبه عمیق با 21 نفر از خبرگان حوزه بحران هویت، مؤلفه‌های اصلی مؤثر بر بحران هویت جوانان موردبررسی قرار گرفت. سپس مفاهیم استخراج‌شده در قالب یک پرسش‌نامه تدوین گردیده و مجدد برای خبرگان ارسال شد تا میزان اهمیت و تأثیرگذاری هر کدام از آن‌ها را مشخص نمایند. سپس با استفاده از آزمون فریدمن، 17 مفهوم تأثیرگذار بر بحران هویت جوانان‌ شناسایی شد: 1. ضعف نهاد‌های فرهنگی؛ 2. تعارض هویت جهانی با گفتمان رسمی حاکمیت؛ 3. سرخوردگی افراد از نادیده انگاشته شدن توسط حاکمیت؛ 4. تک‌بعدی شدن آموزش و پرورش؛ 5. نابرابری قومی (تقویت تعصبات- احساس تبعیض)؛ 6. گفتمان ایدئولوژیک حاکمت نسبت به هویت؛ 7. جهانی‌شدن؛ 8. چندگانگی هویت ایرانی و تداخل هویت ملی، دینی و مدرن؛ 9. سیالیت هویت؛ 10. بیگانگی عموم جامعه نسبت به هویت موردنظر نظام سیاسی؛ 11. تغییرات ارزشی و ساختاری (ارزش‌ها و هنجار‌های متعدد و متضاد)؛ 12. تکثر و تنوع عمل و مراجع انتخاب شیوۀ زندگی؛ 13. رشد شهرنشینی؛ 14. کم‌رنگ شدن ارزش‌های سنتی و سلطه عقلانیت ابزاری؛ 15. گسترش شبکه‌های اجتماعی و شکل‌گیری هویت مجازی؛ 16. عدم توسعه متوازن؛ 17. نابرابری جنسیت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Future developments of youth identity crisis in Iran

نویسندگان [English]

  • Ghasem Meshkini 1
  • mehran sohrabzadeh 2
  • Assadollah Babaei Fard 3
  • حاجیانی حاجیانی 4
1 Sociology PhD student of Social Problems of Iran.
2 Associate Professor, Faculty Faculty of Social Sciences, University of kashan. (Corresponding Author). ms3102002@yahoo.com.
3 Associate Professor, Faculty Faculty of Social Sciences, University of kashan. babaiefardm@gmail.com.
4 Associate Professor, social science, University of shahed. ebhajiani@gmail.com.
چکیده [English]

Identity, as a multifaceted, variable and fluid concept, in the first place raises the question of who is who, and according to many experts, it causes people, groups, cultures, etc. to be identified from each other. Identity has different dimensions, the most important of which is belonging and commitment. Belonging has an emotional and emotional aspect towards the country, government, Islam, civilization, family, friends...) and commitment has a conflict aspect, that is, people feel duty towards the commitment they have. The identity crisis of the youth also refers to the fact that due to the changes in the global system, transformations and changes in the structural, cultural and communication fields, and at the same time not being recognized by the statesmen, the youth in recognizing their place in the surrounding environment, the group and The community itself has problems and conflicts. In this research, using in-depth interviews with 21 experts in the field of identity crisis, the main factors affecting the identity crisis of young people were investigated. Then, the extracted concepts were compiled in the form of a questionnaire and sent again to the experts to determine the importance and impact of each of them. Then, using Friedman's test, 17 concepts affecting the youth identity crisis were identified. 1. Weakness of cultural institutions, 2. The conflict of global identity with the official discourse of the government, 3. Disappointment of people from being ignored by the government, 4. The one-dimensionality of education, 5. Ethnic inequality (strengthening of prejudices - sense of discrimination) 6. Discourse Ideological sovereignty in relation to identity, 7. globalization, 8. multiplicity of Iranian identity and the overlap of national, religious and modern identity, 9. fluidity of identity, 10. alienation of the general society to the desired identity of the political system, 11. value and structural changes. multiple and conflicting values and norms), 12. Plurality and variety of actions and references for choosing a lifestyle, 13. Growth of urbanization, 14. Fading of traditional values and dominance of instrumental rationality, 15. Expansion of social networks and formation of virtual identity, 16. Lack of balanced development, 17. Gender inequality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Identity
  • Identity Crisis
  • Youth
  • Globalization
  • Sovereignty
منابع و مأخذ
بابایی‌فرد، اسداله (1382). بررسی جامعه‌شناختی بحران هویت در جامعه معاصر ایران. بررسی موردی: دانش‌آموزان پسر شهر تهران (پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی). دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران.
بابایی‌فرد، اسداله (1393). بحران هویت در جامعه معاصر ایران (رویکردی نظری). تهران: انتشارات چاپخش.
بشیریه، حسین (1379). «توسعۀ سیاسی و بحران هویت ملی». فصلنامه هویت ملی، 5، 316-287.
بیننده، مسعود (1393). تحلیل جامعه‌شناختی برساخت گفتمانی هویت اجتماعی (مطالعۀ جوانان شهر سنندج) (رساله دکتری جامعه‌شناسی). دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، ایران.
جنکینز، ریچارد (1396). هویت اجتماعی، ترجمۀ نازنین میرزابیگی، تهران: نشر آگاه.
جنکینز، ریچارددین (1397). هویت اجتماعی، ترجمۀ تورج یاراحمدی، تهران: انتشارات شیرازه.
حاجیانی، ابراهیم (1390). آینده‌شناسی هویت جمعی در ایران با روش تحلیل ماتریس متقاطع. مجموعه مقالات آینده‌شناسی هویت‌های جمعی در ایران. گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی. پژوهشکده تحقیقات راهبردی. تهران: نشر نظام مرکزتحقیقات استراتژیک.
حاجیانی، ابراهیم (1392). جامعه‌شناسی هویت ایرانی، تهران: نشر مجمع تشخیص مصلحت نظام.
حاجیانی، ابراهیم (1398). گزارش وضعیت اجتماعی نابرابری‌های قومی در ایران. دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران (همبستگی اجتماعی و نابرابری، ۱۳۸۸-۱۳۹۶)، به اهتمام میرطاهر موسوی. تهران: انتشارات آگاه.
علیخانی، علی‌اکبر (1383). مبانی نظری هویت و بحران هویت، تهران: نشر پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
عنایت‌الله، سهیل (1388). پرسش از آینده: آینده‌پژوهی به‌مثابه ابزار تحول سازمانی و اجتماعی، تهران: انتشارات مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاع.
عنایت‌الله سهیل. میلویه‌یچ، ایوانا (1388). آینده‌پژوهی با روش تحلیل لایه‌ای علت‌ها (جلد اول) ترجمۀ مهدی مبصری، مریم یوسفیان. تهران: انتشارات شکیب
فوکویاما، فرانسیس (1398)، هویت (سیاست هویت کنونی و مبارزه برای به رسمیت شناخته شدن)، ترجمۀ رحمن قهرمانپور، تهران: انتشارات روزنه
گل‌محمدی، احمد (1392). جهانی‌شدن، فرهنگ، هویت، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1398). تجدد و تشخص (جامعه و هویت شخصی در عصر جدید)، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نشر نی
لطف‌آبادی، حسین و نوروزی، وحیده. (1383). «بررسی چگونگی نگرش دانش آموزان دبیرستانی و پیش دانشگاهی ایران به جهانی‌شدن و تأثیر آن بر ارزش‌ها و هویت دینی و ملی آنان». نوآوری‌های آموزشی، 3(9)، 88-11.
نوابخش، مهرداد، نیکوکار مستانه (1390). «جهانی‌شدن و بحران هویت جوانان» مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی،‌2(3)، 110-89.
Kumaraswamy، P R(2006)، Who Am I؟ The Identity Crisis In The Middle East، Middle East Review of International Affairs، Vol. 10، No. 1 (March 2006)
Castells، Manuel(1997) . The Power of Identity. Vol. 2 of The Information Age: Economy، Society، and Culture. Oxford: Blackwell، 1997. Pp. xv+461.
Kaul، Vineet(2014). Globalisation and crisis of cultural identity، http://www.globalscienceresearchjournals.org
Dombrovskis، Aivis(2016). Identity And an Identity Crisis: The Identity Crisis of First-Year Female Students at Latvian Untversities And Their Sociodemographic Indicators، https://www.researchgate.net/publication/303556790
Kurebwa، Jeffrey(2020). The Effects of Globalization on Youth Culture and Identity: A Zimbabwean Experience، Canadian Social Science، www.cscanada.net
Larasati, Adlina (2017) Identity Crisis In Adolescence Period Experienced By Asha In Shilpi Somaya Gowda’s Secret Daughter. S1 thesis, Universitas Negeri Yogyakarta.