شناسایی راهبردهای فرهنگی جهت تبدیل بقاع متبرکه به قطب فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول) f.taghipour@khuisf.ac.ir

2 دکتری مدیریت رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) esnaashar@gmail.com

چکیده

پژوهش حاضر با رویکرد کیفی به دنبال شناسایی راهبردهای فرهنگی جهت تبدیل بقاع متبرکه به قطب فرهنگی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش اسنادی و بعد از مطالعه مباحث نظری و تحقیقات پیشین در حوزه پژوهش به مطالعه اسناد بالادستی ازجمله، سند چشم‌انداز 20 ساله کشور، سند چشم‌انداز سازمان اوقاف و امور خیریه در افق ۱۴۰۴ هجری شمسی، سند راهبردی بقاع متبرکه، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، سیاست‌های کلی نظام، قانون اساسی و قانون اوقاف پرداخته شد و پس از مصاحبه با 25 نفر از اساتید، کارشناسان و مدیران بقاع متبرکه با استفاده از نرم‌افزار Maxqda و از طریق روش تحلیل مضمون و ترسیم شبکه مضامین، تعداد 136 مضمون پایه و 23 مضمون سازمان دهنده استخراج گردید که در 8 دسته راهبردهای زائر محور، ارتباطی، میزبانی، محیطی، ادبی، رویدادی، رسانه‌ای و هنری ارائه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification of cultural strategies to transform the holy shrines into a cultural quarter

نویسندگان [English]

  • Faezeh taghipour 1
  • mehdi esnaasharan 2
1 Associate Professor, Department of Communication Sciences, Faculty of Humanities, Isfahan Islamic Azad University (Khorasgan), Isfahan, Iran. (Corresponding Author).f.taghipour@khuisf.ac.ir
2 PhD in Media Management, Isfahan Islamic Azad University (Khorasgan) esnaashar@gmail.com
چکیده [English]

The current research, with a qualitative approach, seeks to identify cultural strategies to transform the holy shrines into a cultural quarter.To collect information from the documentary method and after studying the theoretical topics and previous researches in the field of research, to study the upstream documents such as the country's 20-year vision document, the vision document of the Awqaf organization and charitable affairs in the horizon of 1404 AH, the strategic document of holy shrines, general policies Resistance economy, the general policies of the system, the constitution and endowment law were discussed and after interviewing 25 professors, experts and managers of holy shrines using Maxqda software and through the method of theme analysis and theme network drawing, the number of 136 basic themes and 23 organizing themes were extracted, which were presented in 8 categories of pilgrim-oriented, communication, hosting, environmental, literary, event, media and artistic strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Strategies
  • Holy Shrines
  • Cultural Quarter
  • Theme Analysis. 
منابع و مأخذ
اثنی‌عشران، مهدی و تقی‌پور، فائزه (1396). «شناسایی عوامل فرهنگی مؤثر بر مدیریت کارآمد بقاع متبرکه»، نشریه علمی مرمت و معماری ایران ۷ (۱۴)، ۷۵-۹۰. 20.1001.1.23453850.1396.7.14.1.7 dor:
اصغری، پروین (1392). بررسی کارکرد فرهنگی امامزاده میر زین‌العابدین شهر ورزنه. مجموعه مقالات اولین کنگره بین‌المللی امامزادگان.
ایبک‌آبادی، فاطمه، اسماعیل اف، اهل‌الدین و مولایی، محمد (2013). نقش و جایگاه بقعه متبرکه میر سیدعلی همدانی در ایجاد وحدت اجتماعی مسلمانان تاجیکستان و ایران. مجموعه مقالات حرمت حرم.
تاجداری، پرویز (1369). روش های علمی تحقیق همراه با نظریه ارزشیابی. اصفهان: آتا.
ترابی، قاسم، رضایی، علیرضا (1390). فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی ایران: زمینه‌های ایجابی، شاخص‌های اساسی.
توسلی، غلامعباس (1380). جامعه‌شناسی دین. تهران: انتشارات سخن.
جعفریان، رسول (1376). تاریخ تشیع در ایران. قم: انصاریان.
جلیلیان، قهرمان (1392). بررسی وتبیین بقاع متبرکه استان ایلام ونقش فرهنگی - اجتماعی آنها. مجموعه مقالات اولین کنگره بین‌المللی امامزادگان، اصفهان.
خارستانی، اسماعیل (1400). تبدیل بقاع متبرکه به قطب فرهنگی و ارتقا جایگاه تربیتی آنها. معرفت.
رضی، سپیده، رضی، مهدیه (1393). بقاع متبرکه، سنگرهای فرهنگی در جبهه‌های جنگ نرم. اولین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران.
سرمدی، زهره، بازرگان، عباس، حجازی، الهه (1394). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگه.
سورین، ورنر جوزف، تانکارد، جیمز (1396). نظریه‌های ارتباطات. (ع. دهقان، مترجم) تهران: دانشگاه تهران.
شرف‏الدین، سیدحسین (1387, 8 12). رسانه و دین. بازیابی از سامانه نشریات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی: http://marifat.nashriyat.ir/node/571
صنیعی، ماندانا (1392). ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻣﻌﻤﺎری در اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ.
عابدی جعفری، حسن، تسلیمی، محمدسعید، فقیهی، ابوالحسن، شیخ‌زاده، محمد (1390). «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی». اندیشه مدیریت راهبردی،  2 (10)، 198-151.
عارفی، یوسف (1393). «راهبرد فرهنگی آمریکا و انجوها در افغانستان»، پژوهش‌های منطقه‌ای شماره 12, 75-116. بازیابی از http://pma.journals.miu.ac.ir/article_html2269
عبدالهی متنق، غ. (1392). نقش امامزاده بی بی هیبتِ باکو در حفظ و تداوم اعتقادات اسلامی مردم جمهوری آذربایجان در دوره شوروی، مجموعه مقالات اولین کنگره بین المللی امامزادگان. اصفهان: اسوه.
غلامی دهقی، علی، عابدی، سید محمد (1392). نقش علمی، فرهنگی و سیاسی سادات و امام‌زادگان در افغانستان. کنگره بین‌المللی امامزادگان.
غیب‏ غلامی، ح. (1376). بنای بر قبور در مذاهب مختلف اسلامی به استناد قرآن و کتب معتبره فقهی و حدیثی اهل سنت. قم: الهادی.
فریدمن، جان (1379). به سوی برنامه‌ریزی غیر اقلیدسی، (ن. برک‌پور، تدوین) مدیریت شهری، شماره 2:  19-14.
کشتی آرای، کیمیا، رئیسی، معصومه (1392). کارکردهای فرهنگی و اقتصادی موقوفات امامزادگان. مجموعه مقالات اولین کنگره بین المللی امامزادگان، اصفهان.
محمدپور، فرشته، بهشت، اسماعیل (1393). راهکارهای عملی تبدیل حرم حضرت بی بی حکیمه (س) به قطب فرهنگی. مجموعه مقالات کنگره حضرت بی بی حکیمه (س).
موسوی، ستاره، نیلی، محمدرضا (1392). بررسی جایگاه زیارت امامزادگان در مهندسی فرهنگی، مجموعه مقالات اولین کنگره بین‌المللی امامزادگان، اصفهان، انتشارات اسوه.
مولائی، اصغر (1400). تبیین ابعاد و راهبردهای ارتقای معنویت در شهرهای زیارتی با تأکید بربقاع متبرکه. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی.
مهرداد، هرمز (1388). مقدمه‌ای بر: نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی. تهران: فاران.
همتیان، اسماعیل، همتیان، اکرم (1399). راهبردهای توسعه بقاع متبرکه. همایش ملی چالش‌ها و راهکارهای توسعه بقاع متبرکه به قطب فرهنگی.
 aitpaeva, g. (2013). Pilgrimage to shrines in Kyrgyzstan: practices and debates. the collection of articles of the international congress of imam's descedants.
Evans, G. (2009). From cultural quarters to creative clusters – creative spaces in the new city economy. Stockholm: Institute of Urban History.
Florida, R. (2012). The Rise of the Creative Class. New York: Basic Books.
Landry, C. (2008). The Creative City: A Toolkit for Urban Innovators. London.: Routledge. doi:10.4324/9781849772945
Lindlef, T. R. (2010). Qualitative Research Methods in Communication Sciences. Tehran: Hamshahri.
najafi, m. & Mohd Shariff, M. K. (2014). Public Attachment to Religious Places: A Study of Place Attachment to Mosques in Malaysia. International Journal of Social, Management, Economics and Business Engineering, Vol:8 No:1.
Ratiu, D. (2013). Creative cities and/or sustainable cities: Discourses and practices. City Culture and Society 4(3), 125–135. doi:10.1016/j.ccs.2013.04.002.
Richard Florida.. (2012). The Rise of the Creative Class. New York: Basic Books
sarfaraz, k. & sajid, m. r. (2011). the essense of shrines in rural pinjab: a case study of shrines at barilla sharif,Gujrat pakistan. humanity & social scinces journal, 6.
Strauss, A. & Corbin, J. (2008). Basics of qualitative research. tehran: Human Science & Cultural Studies Center Publication(in Persian).