چیستی و چگونگی ویژگی‌های دیپلماسی عمومی آمریکا در قبال ایران (1997-2005)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار روابط بین‌الملل گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

شرایط جدید نظام بین­الملل سبب شده است مؤلفه­های جدیدی در ساختارهای رسمی بین­المللی نقش ایفا کنند. مطرح­شدن بازیگران جدید و اهمیت یافتن افراد و نهادهای غیردولتی در جهان موجب شده است تا کشورها برای تأمین منافع خود، علاوه بر روش­های گذشته، ابزارها و راه­های جدیدی را به کار گیرند که یکی از مهم­ترین آن­ها بهره­گیری از دیپلماسی عمومی است. با توجه به فراز و نشیب­های حاکم بر روابط ایران و آمریکا در دوره­های زمانی مختلف، و با عنایت به چرخش گفتمانی در سیاست خارجی ایران به تنش­زدایی و اعتمادسازی با جهانِ خارج در دوران دولت اصلاحات (1376-1384)، دیدگاه­ها درمورد ایران تغییر کرد و آمریکا درصدد برآمد تا با به­کارگیری دیپلماسی عمومی در ایران به اهداف و منافع خود تحقق بخشد. از جلوه‌های بارز دیپلماسی در این دوران می‌توان به اعزام تیم‌های ورزشی، صدور روادید و تسهیل مبادلات دانشجویی، و سایر برنامه‌های علمی و فرهنگی اشاره کرد. ازاین‌روی پرسش اصلی در پژوهش حاضر این است که رویکرد دیپلماسی عمومی آمریکا در ایران از چه بارزه‌هایی در دوران اصلاحات برخوردار است. انگارۀ اولیه این است که آمریکا در این دوره بر گسترش لیبرال دموکراسی، بازنمایی مثبت از اقدامات آمریکا، و تغییر فرهنگ عمومی در ایران تأکید داشته و نسبت به دوره‌های قبل، دیپلماسی عمومی آمریکا به‎ شکل غیررسمی‌تر و با مشارکت بازیگران غیردولتی صورت گرفته است. این اثر با روش توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به بررسی این موضوع پرداخته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining the Features of American Public Diplomacy Towards Iran (1997-2005)

نویسنده [English]

  • Mohammad javad Ranjkesh
Faculty Member of the Faculty of Law and Political Science, Ferdowsi University, Mashhad
چکیده [English]

The new conditions of the international system have contributed to the emergence of new components in the formal international structure. The emergence of new actors and the importance of finding people and NGOs in the world has led countries to use their tools and new ways to deliver their benefits, in addition to past practices; one of the most important of which is use of public diplomacy. The United States is one of the countries that benefiting from public diplomacy. Considering the ups and downs of the relations between Iran and the United States in different periods of time, and given the discursive rotation in Iran's foreign policy of deconstruction and confidence building with the outside world, during the government reform, views on Iran were changed and America tried to realize his goals and interests through the use of public diplomacy in Iran. Outstanding examples of diplomacy during this period include sending sports teams, issuing visas and facilitating student exchanges, and other scientific and cultural programs. Therefore, the main question of this study is that what are the advantages of the American public diplomacy approach in Iran during the reform period? The first idea is that Americans have shown a positive representation of their actions and the transformation of public culture in Iran during this period of liberal democracy and compared to previous periods, American diplomacy has become more unofficial, with the participation of non-state actors. Research method of this study is descriptive method using library resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public diplomacy
  • America
  • Iran
  • Soft power
  • Illustration
  • Reform government
 منابع و مأخذ
اسدی، بیژن (1387). سیاست خارجی دولت اصلاحات؛ موفقیت‌ها و شکست‌ها، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
افتخاری، اصغر؛ ذوالفقاری، مهدی (1393). «الگوی مدرن عملیات روانی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مجلس و راهبرد، شمارۀ 78:.
ایزدی، فواد؛ ماه پیشانیان، مهسا (1390). «دیپلماسی عمومی آمریکا در خاورمیانه؛ تداوم یا تفاوت؟»، دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی دین و ارتباطات، شمارۀ 2:.
ایزدی، فواد (1390). دیپلماسی عمومی آمریکا در قبال ایران، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
 آشنا، حسام‌الدین؛ جعفری هفت‌خوانی، نادر (1386). «دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی؛ پیوندها و اهداف»، دوفصلنامه دانش سیاسی، شمارۀ 5:.
خاتمی، سید محمد (1380). گفتگوی تمدن‌ها، تهران: طرح نو.
دلدم، اسکندر (1390). حاجی واشنگتن: تاریخ روابط ایران و آمریکا در روزگار قاجاریه و پهلوی، تهران: به‌آفرین.
 سلطانی‌فر، محمد (1389). دیپلماسی عمومی نوین و روابط عمومی الکترونیک، تهران: سیمای شرق.
عبدالله‌خانی، علی؛ کاردان، عباس (1390). رویکردها و طرح‌های آمریکایی دربارۀ ایران، تهران: مؤسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
عزیزی بساطی، مجتبی (1391). دیپلماسی عمومی آمریکا در خاورمیانه، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
فیضی، سیروس (1388). «معمای ایرانی: نزاع میان ایران و آمریکا»، فصلنامه بین‌المللی روابط خارجی، سال اول، شمارۀ 4:.
قشقاوی، حسن (1389). دیپلماسی عمومی، تهران: وزارت امور خارجه.
قندهاری، شادی (1387). روابط ایران و آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری خاتمی، تهران: رسا.
گزارش، بهمن 1376- دیپلماسی فوتبال در روابط ایران و آمریکا، شمارۀ 84: 12ـ16.
مبینی مقدس، مجید؛ عبد سرمدی، نرگس (1392). «دیپلماسی عمومی نوین و بیداری اسلامی»، فصلنامه علمیـ پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، شمارۀ 33: 103-122.
معبادی، حمید (1381). چالش‌های ایران و آمریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
نوازنی، بهرام (1383). الگوهای رفتاری ایالات متحدۀ آمریکا در رویارویی با جمهوری اسلامی ایران (1357-1380)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
واعظی، محمود؛ احدی، افسانه (1389). دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک.
ویلسن و همکاران (1388). دیپلماسی عمومی نوین: کارکرد قدرت نرم در روابط بین‌الملل، ترجمۀ رضا کلهر و محسن روحانی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
هادیان، ناصر؛ احدی، افسانه (1388). «جایگاه مفهومی دیپلماسی عمومی»، فصلنامه بین‌المللی روابط خارجی، سال اول، شمارۀ 3: 85-117.
هادیان، ناصر؛ سعیدی، روح‌الامین (1392). ، فصلنامه راهبرد، سال بیست‌ودوم، شمارۀ 68: 33-61.
Asgharirad, J. (2012). U.S public diplomacy towards Iran during the George w.Bush era, PhD, university berlin.
Wingenbach, Ch. e. (1961). The Peace Corps: who. How and where. Contributors: John Day co.
 www.americansecurityproject.org. (Matthew Wallin, August 2012)
www.sfcg.org/Documents/CPRF/april_2008.pdf
WWW.insideiran.org
Persian.iran.usembassy.gov/nycwrestling.htm
WWW.Usaid.gov/our work/humanitarian assistance/disaster assistance/iranprimer.usip.org/blog/2013/may/13/sport-iiran-and-us-wrestle-different-way
www.washingtonpost.com/wpsrv/ inatl/zforum/99/inatl081099.htm
WWW.Usaid.gov/our work/humanitarian assistance/disaster assistance/.
www.AmericanSecurityProject.org Lívia Pontes Fialho and Matthew Wallin, August 2013, reaching for an Audience U.S public diplomacy towards Iran
www.Arshives.gov